Economie is ecologie
Waar economie ecologie ontmoet

Meegaan met de stroom: Hoe getijdenenergie de energiewereld zal veranderen.

 

Stel je voor; een energiebron die elke dag trouw opkomt en afneemt en dan hebben we het niet over zonnen- of windenergie. Nee, deze energiebron is betrouwbaar als de zee haarzelf, het is namelijk een product van de zee namelijk getijdenenergie. Getijdenenergie is een revolutionaire kracht die ons helpt de zeeën in te zetten voor een meer duurzame toekomst, waar het bij ons om draait. In dit blog duiken we in de wereld van getijdenenergie. Waar de machtige bewegingen van eb en vloed worden omgezet in schone en hernieuwbare energie. Ontdek hoe deze technologie niet alleen onze energierekening in Nederland, maar ook de planeet een stuk groener kan maken. Klaar om mee te gaan met de stroom? Lees verder en laat je meevoeren door de kracht van de getijden.


In het jaar 2022 lag de wereldwijde vraag naar energie op 25.530 TW/h (terawatt per hour) en met de alsmaar groeiende economie zal de vraag naar energie alleen maar stijgen de aankomende jaren. Om de stijgende vraag naar energie tegemoet te komen zal er meer energie opgewekt moeten worden. Gelukkig zien we wel positieve ontwikkelingen. De koolstofintensiteit van de wereldwijde elektriciteitsopwekking daalde in 2022 naar een recordlaagte van 436 gCO2/kWh, de schoonste elektriciteit ooit gemeten. Dit was te danken aan een recordgroei in wind- en zonne-energie. Die samen een aandeel van 12% bereikten in de mondiale elektriciteitsmix, tegenover 10% in 2021. Samen bereikten alle schone elektriciteitsbronnen (hernieuwbare- en kernenergie) 39% van de wereldwijde elektriciteit, een nieuw recordhoogte. Te zien is dat er een sterke beweging richting duurzame energieoplossingen bezig is, maar dat nog altijd het aandeel van fossiele brandstoffen te hoog is. De meeste aandacht voor hernieuwbare energie gaat momenteel uit naar zonne- en windenergie, terwijl getijdenenergie minder in de schijnwerpers staat. Een belangrijk voordeel van getijdenenergie ten opzichte van andere hernieuwbare energiebronnen is de voorspelbaarheid. Terwijl veel hernieuwbare energiebronnen variaties vertonen in energieopbrengst, zijn de getijden nauwkeurig te voorspellen, wat getijdenenergie een betrouwbare bron van duurzame energie maakt.


Getijdenenergie wordt opgewekt door het hoogteverschil van het water tussen eb en vloed, veroorzaakt door de baan van de maan rond de aarde. Een getijdengenerator zet deze stroming om in elektriciteit. Om het verschil getijden om te zetten in elektriciteit zijn twee methoden mogelijk. De eerste methode is de getijdendammen. In getijdendammen wordt water vastgehouden tijdens hoogtij en losgelaten door turbines tijdens laagtij, waarbij de valhoogte energie genereert. De tweede methode is de Vrijestroomturbines. Deze worden geplaatst in getijdenstromen en gebruiken bewegingsenergie van het water om elektriciteit op te wekken zonder dat er een valhoogte voor nodig is.


Getijdenenergie in Nederland bevindt zich momenteel in de ontwikkelingsfase. In Zeeland staat er in de Oosterscheldekering een demonstratieproject. De getijdencentrale in de Oosterschelde heeft vijf turbines die energie opwekken, deze vijf turbines wekken samen genoeg stroom op voor ruim 1000 huishoudens. Dit terwijl de turbine slechts 20 meter breed is en daardoor geen doorn in het oog vormt voor voorbijgangers.


De toekomst van getijdenenergie ziet er veelbelovend uit vanwege de stabiele en voorspelbare aard van de getijden. Als betrouwbare energiebron kan getijdenenergie een belangrijke rol spelen in de wereldwijde transitie naar hernieuwbare energie. Technologische vooruitgang, versnelt de ontwikkeling en efficiëntie van getijdensystemen. In Nederland alleen al zijn er diverse potentieel geschikte locaties. Zoals bij dammen, rivieren en rond de Waddeneilanden waar getijdenenergie op grote schaal kan worden toegepast. Naarmate de naamsbekendheid van getijdenenergie toeneemt, kunnen we verwachten dat de investeringen en onderzoek hiernaar ook toe zullen nemen. 


Zodat getijdenenergie een bijdrage zal leveren aan de duurzame energiemix van de toekomst, met minimale impact op het milieu en het landschap.


Bronvermelding
Swanenberg, J., 4167112. (2017). De kracht van getijden-energie in Nederland. In A. Louwen & Universiteit Utrecht, Bachelor Thesis Milieu-natuurwetenschappen [Thesis]. https://studenttheses.uu.nl/bitstream/handle/20.500.12932/28035/MNW%20Scriptie%20Final%20Versie.pdf?sequence=2&isAllowed=y
Wiatros-Motyka, M. (2024, 22 januari). Global Electricity Review 2023 | Ember. Ember. https://ember-climate.org/insights/research/global-electricity-review-2023/
Global electricity consumption 2022 | Statista. (2023, 19 september). Statista. https://www.statista.com/statistics/280704/world-power-consumption/#:~:text=The%20world's%20electricity%20consumption%20has,reached%20almost%20eight%20billion%20people.